Podstawową różnicą pomiędzy masonerią a Różo-Krzyżem jest to, że ta pierwsza od samego początku ma dobrze zorganizowaną strukturę, jest związkiem ludzi, którzy pragną doskonalić się indywidualnie i pracować nad rozwojem ludzkości, natomiast Różo-Krzyż to bardziej prąd intelektualny i duchowy, którego celem jest wzniesienie ludzkości na nowe poziomy.  Można więc zaryzykować stwierdzenie, że Wolnomularstwo jest praktycznym przypadkiem realizacji idei Różo-Krzyża. Ale różokrzyżowcy również tworzyli organizacje - głównie z potrzeby kontaktu z podobnymi sobie - i w tych organizacjach odtwarzali bardzo często sprawdzone struktury Wolnomularstwa. Sprawę komplikuje też fakt, że na wyższych stopniach masońskich pojawia się symbol Różo-Krzyża. Spróbujmy prześledzić historię obydwu, ich strukturę i cele, tak aby lepiej rozumieć związek pomiędzy nimi. Odkrycie podobieństw i różnic pozwoli lepiej zrozumieć ich wzajemne relacje.